تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی که به آن تشکیل سروما نیز گفته میشود، یکی از عوارض شایع پس از جراحی است. این وضعیت زمانی رخ میدهد که مایع سرومی، که ترکیبی از لنف و پلاسما است، در محل جراحی تجمع مییابد.
این امر معمولاً به دلیل آسیب به عروق لنفاوی و رگهای خونی حین انجام جراحی رخ میدهد. این تجمع مایع میتواند منجر به تورم، درد و در برخی موارد عفونت شود و نیاز به مراقبت ویژه پس از عمل دارد. در این مقاله به بررسی علل، پیشگیری و روشهای مدیریت تشکیل سروما پس از ابدومینوپلاستی پرداخته خواهد شد.
علت تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی
تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی یا تشکیل سروما، معمولاً به دلیل آسیب به عروق لنفاوی و رگهای خونی در ناحیه جراحی ایجاد میشود. چندین علت میتواند منجر به تجمع مایع در محل عمل شود:
1. آسیب جراحی
فرایند جراحی شامل دستکاری قابل توجه بافتها است که میتواند تخلیه لنفاوی را مختل کرده و منجر به تجمع مایع در فضایی شود که توسط جراحی ایجاد شده است.
2. عوامل مربوط به بیمار مانند وزن
شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر و چاقی با افزایش خطر تشکیل سروما ارتباط دارند، زیرا بافت چربی اضافی میتواند فضای بیشتری برای تجمع مایع فراهم کند.
3. نوع عمل جراحی
روشهای ترکیبی مانند ابدومینوپلاستی همزمان با لیپوماتیک ممکن است باعث شود نفوذ مایع در طول جراحی افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: آمبولی بعد از ابدومینوپلاستی
علائم تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی
علائم تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- یکی از شایعترین علائم تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی، احساس تورم یا برآمدگی در ناحیه شکم است که ممکن است به طور قابل توجهی بیشتر از میزان طبیعی باشد.
- بیماران ممکن است احساس سنگینی یا پُری در ناحیه جراحی داشته باشند، حتی زمانی که زخمها به نظر بهبود یافته میآیند.
- در برخی از موارد، تجمع مایع ممکن است با درد یا حساسیت در ناحیه جراحی همراه باشد، به ویژه اگر فشار زیادی بر روی بافتها وارد شود.
- تجمع مایع ممکن است باعث تغییر شکل شکم و ایجاد نواحی نرم یا متورم در ناحیه جراحی شود.
- در صورتی که سروما به میزان قابل توجهی تجمع یابد، ممکن است شکم بزرگتر از حالت معمول به نظر برسد.
- در برخی موارد، اگر مایع در ناحیه جراحی حرکت کند، ممکن است بیماران صدای جابهجایی مایع را حس کنند.
نحوه پیشگیری از تجمع مایع بعد از ابدومینوپلاستی
برای پیشگیری از تجمع مایع پس از عمل، معمولاً در طول جراحی از درنهای مکشی استفاده میشود. این درنها به تخلیه مایعات کمک کرده و معمولاً زمانی که مقدار ترشح به حداقل (حدود ۲۵-۵۰ میلیلیتر در روز) کاهش یابد، برداشته میشوند.
همچنین، استفاده از لباسهای فشاری پس از جراحی به کاهش فضای تجمع مایع کمک میکند و باعث چسبندگی بهتر بافتها میشود. در صورتی که سروماها ایجاد شوند، ممکن است نیاز به تخلیه مایع از طریق سوزن (آسپیرات) به صورت دورهای باشد.
در این روش، مایع اضافی تحت شرایط استریل با استفاده از سوزن از ناحیه تجمع مایع خارج میشود. در مواردی که روشهای گفته شده مؤثر نباشند، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن حفره سروما جهت پیشگیری از عود آن باشد.
درمان تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی
درمان سروما بستگی به شدت و مدت زمان تشکیل آن دارد. در بسیاری از موارد، درمانهای غیرجراحی میتوانند مؤثر واقع شوند. یکی از این درمانها تخلیه مایع از ناحیه جراحی است. این کار معمولاً از طریق آسپیرات (کشیدن مایع با سوزن) انجام میشود و میتواند به صورت دورهای تا زمانی که مایع جمعشده کاهش یابد، تکرار شود. این روش معمولاً در مواقعی استفاده میشود که سروما کوچک است و میتوان آن را به راحتی تخلیه کرد.
اگر سروما به طور مداوم تشکیل شود یا به درمانهای غیرجراحی پاسخ ندهد، ممکن است نیاز به مداخله جراحی باشد. در این موارد، جراح ممکن است تصمیم بگیرد حفره سروما را از طریق جراحی تخلیه کند.
این عمل معمولاً در مواردی انجام میشود که سروما به طور مکرر برمیگردد یا باعث مشکلات جدی مانند عفونت ناف بعد از ابدومینوپلاستی یا تاخیر در بهبودی زخمها میشود. همچنین، در صورتی که سروما تبدیل به پسودوسیست شود، مداخله جراحی ضروری است.
سخن آخر
در نهایت، تجمع مایع بعد از عمل ابدومینوپلاستی یک مشکل شایع است که ممکن است در برخی بیماران رخ دهد. این مشکل معمولاً به دلیل تغییرات فیزیکی در بدن پس از جراحی و تجمع مایعات در نواحی مختلف ایجاد میشود. بنابراین، آگاهی از علائم و مشورت با بهترین جراح ابدومینوپلاستی در کرج در صورت بروز مشکلات، نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و جلوگیری از عوارض بعدی دارد.